Pandemia COVID-19 spowodowała, że wielu z nas drastycznie ograniczyło aktywność fizyczną oraz czas spędzany poza domem. Niestety zmiany te nałożyły się często z brakiem motywacji do ćwiczenia w domu, wydłużeniem czasu spędzonego przed telewizorem i zwiększeniem kaloryczności diety. Od miesięcy wielu ekspertów alarmuje, że wraz z wprowadzeniem restrykcji związanych z utrudnieniem dostępu do różnych rodzajów aktywności fizycznej może dość do pogłębienia problemu innej pandemii… otyłości.
Koronawirus. Kto tyje w czasie pandemii?
Podano, że w okresie pandemii koronawirusa dodatkowe kilogramy pojawiały się najczęściej u mężczyzn w wieku między 20. a 44. rokiem życia, a także wśród kobiet między 44. a 65. rokiem życia.
Większość z Polaków przyznaje się, że nie uprawia regularnie sportu. W tym miejscu trzeba jednak zauważyć, że możliwości do podejmowania aktywności fizycznej są mocno ograniczone. To dlatego, że z ogólnego użytku wyłączono baseny czy siłownie i kluby fitness.
Badania
We wrześniu pojawiły się pierwsze dane odnośnie przyrostu masy ciała wśród naszej populacji podczas pandemii COVID-19. Chciałabym nadmienić, że dane przedstawione w poniższym badaniu zostały zebrane w kwietniu i maju 2020 roku, czyli przed drugą falą zakażeń i drugim lockdownem.
W badaniu przeprowadzonym przez E. Dryweń i współ. przeanalizowano ankiety 1769 dorosłych kobiet z terenu całej Polski. Pytania dotyczyły zmiany nawyków żywieniowych, poziomu aktywności fizycznej oraz jakości snu podczas pandemii COVID-19. Oto najważniejsze obserwacje:
34% respondentek przybrało na wadzę, a tylko 18% zmniejszyło masę ciała.
44% kobiet wcześniej otyłych kobiet w pandemii jeszcze zwiększyło masę ciała.
74% kobiet wcześniej z niedowagą zmniejszyło w czasie pandemii masę ciała.
W grupie kobiet, które przytyły, średni wzrost masy ciała wynosił 2,8 kg, a 65% z nich zwiększyło spożycie pokarmu.
Badanie potwierdziło wcześniejsze obawy związane z negatywnym wpływem pandemii na naszą masę ciała. Dodatkowo widzimy, że osoby z zaburzeniami odżywiania i nieprawidłową masą ciała pogłębiły swój problem. Negatywne zmiany zauważono zarówno u osób z niedowagą, jak i nadwagą. Badacze podają również, że główną przyczyną przyrostu masy ciała był brak aktywności fizycznej i zmiana nawyków żywieniowych.
Tyje cały świat
Z danych wynika, że u dzieci we Włoszech w okresie lockdownu niekorzystne zmieniły się zachowania, które mogą się utrwalić. Dzieci zaczęły spożywać w ciągu doby więcej posiłków, przy czym zmniejszyło się spożycie warzyw. Wprawdzie wzrosła o 19 proc. konsumpcja owoców, ale jednocześnie spożycie chipsów zwiększyło się aż o 700 proc., mięsa o 90 proc., a słodkich napojów - o 125 proc.
Niekorzystnie zmienił się tryb życia dzieci. Zwiększyła się długość snu, spadła natomiast aktywność fizyczna i o 175 proc. więcej czasu zaczęto spędzać przed telewizorem i na grach komputerowych. Podobnie reaguje wiele osób dorosłych, nie tylko we Włoszech, ale też w innych krajach, w Europie i poza nią.
Prof. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz uważa, że jest to skutek lockdownu, a także obawa przed zakażeniem, frustracja, nuda oraz lęk, że skończą się zapasy i nie będzie co jeść.
Jest też wiele dezinformacji, jak również informacji sprzecznych, co powoduje dezorientację i gniew. Do tego dochodzą straty finansowe oraz piętno osoby zakażonej koronawirusem. Przykładem są pracownicy opieki zdrowotnej, którzy spotykają się z hejtem jako potencjalni roznosiciele zarazy - opisała. Tłumaczyła, że za tym wszystkim ukrywają się emocje, z którym sobie nie radzimy.
Kiedy emocje i stresy przekraczają nasza zdolność radzenia sobie z nimi, następuje zwiększone uwalnianie kortyzolu. To z kolei zmniejsza wydzielanie dopaminy w układzie nagrody w mózgu. Może się wtedy uruchomić dążenie do osiągania przyjemności, sprawiające, że wiele osób sięga w nadmiarze po jedzenie - wskazała.
Filip Przybylski
źródło: Drywień, M.E.; Hamulka, J.; Zielinska-Pukos, M.A.; Jeruszka-Bielak, M.; Górnicka, M. The COVID-19 Pandemic Lockdowns and Changes in Body Weight among Polish Women. A Cross-Sectional Online Survey PLifeCOVID-19 Study. Sustainability 2020, 12, 7768.